School for Humor & Authenticity

Oorspronkelijk was het podium, het theater, de plek voor entertainment of drama. Voor alles wat een ‘alsof situatie’ is. Zo heb ik het geleerd op de theaterschool. Zoals je voor een kind doet ‘alsof je een tijger bent’. Of op een podium dmv een decor doet ‘alsof je in een huiskamer, een bos of een kantoor bent’. In de boekenwereld heet dat fictie. Op het podium gebeurd eigenlijk alles wat niet echt is. Net als in de film. Het is maar een film.

Als Theo Maassen een grap maakt over Geert Wilders of moslims dan vragen journalisten of hij het meende. En dat is natuurlijk een absurd rare vraag. Nee, natuurlijk niet. Hij stond toch op een podium? Hij deed maar ‘alsof’. Hij meende het niet. Het was een grap. 

Taboe

Maar oh wee, als hij gezegd had dat hij het wél meende. 

Want sommige dingen zijn taboe. 

Kunst is een leugen die ons de waarheid doet begrijpen.

Pablo Picasso.

Dus op een podium mag je alles zeggen zolang je het maar niet meent. Het podium als vrijplaats. En het kon op een gegeven moment niet grof genoeg. Harde grappen. Want het was toch niet waar.

Fake news

Ondertussen hebben we in de ‘echte’ wereld fake news, deep fakes en complottheorieën. 

We weten niet meer wat waar is. 

Eén idioot kan meer desinformatie de wereld in slingeren dan 50 factcheckers kunnen weerleggen. 

In de echte wereld weten we niet meer wat waar is en op het podium moeten we het eigenlijk vooral niet menen. 

Maar een grap bevat altijd een kern van waarheid. We lachen omdat het een beetje pijn doet.

Theo Maassen vindt Geert Wilders een vals mens. En hij maakt een statement: ‘Ik ben tegen persoonsbeveiliging van valse mensen.’ Volgens mij wilde Theo Maassen zeggen dat ie dit wél meende, maar het was waarschijnlijk verstandiger om te zeggen dat ie het níet meende.
Als hij het wél meende was geen grap, dan was het een statement.
Maar … dat mag hij alleen zeggen als hij het niet meent ...

Theo Maassen wordt hier teruggefloten. 

‘Terug naar het theater jij.’ 

‘Alleen dingen zeggen die je niet meent.’ 

‘Jij bent de nar weet je nog?’

Democratie

Terwijl Theo wil spelen met de waarheid, lijkt mij.

‘Ik probeer te verontrusten, te desoriënteren en je moet me met een korreltje zout nemen.’

Hij wil ons aan het denken zetten en dat doet hij al jaren ongelooflijk knap en stoer.

Hij zet ons aan het denken als cabaretier en als mens. Want je gaat als performer nooit te ver en moet altijd de vrijheid (lees: durf) voelen om alles te mogen zeggen. Want dit gaat over democratie. 

‘Say it anyway.’

Ik denk, en samen met mij Dave Chappelle ook, dat je alles mag zeggen wat je wilt, zowel op het podium als daarbuiten, zolang je maar vriendelijk blijft. ‘Say it anyway.’
De vraag is dan wat vriendelijk betekent. Niet vijandig, niet shockerend of niet beledigend. Vriendelijk betekent democratisch, met respect, zonder met elkaar op de vuist te gaan. 

Vriendelijk betekent de manier waarop en niet de inhoud. Want alles mag gezegd worden, maar je hoeft iemand niet in z’n gezicht te scheten, aldus Theo. Maar scheten moeten en mogen gelaten worden.

Eigenlijk had Theo moeten zeggen: Jongens, sommigen dingen die ik op het podium zeg die meen ik en anderen weer niet en het is aan het publiek om uit te zoeken wanneer en wat en daar over na te denken.

Angst voor het echte leven

Maarrrr ... ik denk dat er inmiddels op het podium meer waarheid wordt gesproken dan in het echt. Tenminste dat zie ik in mijn cabaret lessen en online humor cursussen. Daar durven deelnemers kwetsbaarder en eerlijker te zijn dan in het echte leven. De meest pijnlijke verhalen worden wél op het podium gedeeld, maar in het werkelijke leven zijn we angstvallig stil, oppervlakkig, politiek correct en sociaal wenselijk. 

En dat zegt alles over onze angst voor het echte leven. 

Eerlijk zijn wordt ons wel echt heel lastig gemaakt. 

En dus is het podium onze enige uitweg, daar mag het onder het mom van theater.

Het podium is de plek van de waarheid geworden. 

Het is de wereld op z’n kop. 

Theo zet ‘m op!

(Voordat ik dit postte heb ik de stoute schoenen aangetrokken en Theo gevraagd of hij dit wilde lezen. En dat wilde hij! Zo blij! Dit is wat hij erover zei: ‘Goed stuk, gooi het de wereld in.’ Theo Maassen.)